تفاوت چیلر و داکت اسپلیت

سیستم‌های تهویه مطبوع متنوعی در بازار وجود دارد که هر یک با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت، نیاز بازار و کاربری‌های مختلف ساختمان‌ها گسترش پیدا کرده‌اند. دستگاه چیلر و دستگاه داکت اسپلیت از متداول‌ترین سیستم‌های برودتی تهویه هوای مطبوع هستند که شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند.

به طور کلی اساس کار این دو سیستم تولید هوایی خنک و توزیع آن در فضا‌های مختلف داخل ساختمان است. چیلر‌ها دارای تجهیزاتی به نام فن کویل هستند که با فن دمنده خود، هوای مطبوع را به اتاق‌ها می‌دمند. داکت اسپلیت‌ها نیز با سیستم کانال کشی، هوای خنک تولید شده را به قسمت‌های مختلف ساختمان می‌برند.

در ادامه به بررسی بیشتر کارکرد و ویژگی‌های چیلر‌ها و داکت اسپلیت‌ها و همچنین شرح تفاوت چیلر و داکت اسپلیت از نظر هزینه، میزان برق مصرفی، محدودیت‌های فضایی و اقلیمی، آلودگی صوتی و… می‌پردازیم. چنانچه قصد خرید یک سیستم تهویه هوای مطبوع برای ساختمان مسکونی، تجاری و… خود دارید از شما دعوت می‌کنیم این مطالب را بخوانید سپس اقدام خرید دستگاه چیلر یا خرید داکت اسپلیت نمایید.

» آشنایی با دستگاه چیلر

ابتدا به معرفی دستگاه چیلر، تجهیزات آن و کارکرد این سیستم برودتی می‌پردازیم.

چیلر‌ها دستگاهی برای دمیدن هوای خنک و مطبوع به داخل محوطه داخلی ساختمان و کاهش دمای آن هستند. به این صورت که یک دستگاه مرکزی و چندین یونیت به نام کویل را شامل می‌شوند. این یونیت‌ها را در واحد‌های مختلف ساختمان قرار می‌دهند.

اساس کار چیلر مبتنی بر تولید آب سرد از طریق یک سیال به نام مبرد است. کار این سیال، جذب گرمای آب و کاهش دمای آن است. چیلر‌های تراکمی با تولید هوای سرد از طریق تبرید بخار آب، به کاهش دمای اتاق کمک می‌کنند.

آب سرد ۷ درجه تولید شده توسط چیلر مرکزی از طریق لوله‌هایی وارد یونیت‌های چیلر می‌شود. یونیت‌ها دارای فن دمنده هستند و به آن‌ها فن کویل گفته می‌شود. لوله‌هایی که آب خنک را از خود عبور می‌دهند و وارد کویل می‌کنند مسی هستند. جریان هوایی که از روی کویل عبور می‌کند، خنک می‌شود و توسط فن کویل به داخل اتاق دمیده می‌شود. به این ترتیب هوای داخل اتاق خنک خواهد شد.

به چیلر‌هایی که ظرفیت محدودتری دارند مینی چیلر گفته می‌شود که معمولاً ظرفیت آن‌ها کمتر از ۱۰ تن تبرید است.

آشنایی با دستگاه داکت اسپلیت

پس از شناخت دستگاه چیلر و هرآنچه که مربوط به آن است لازم است برای مقایسه دستگاه چیلر و داکت اسپلیت، به معرفی سیستم داکت اسپلیت بپردازیم.

داکت اسپلیت‌ها نیز از دیگر دستگاه‌های سرمایشی و تهویه هوای مطبوع هستند که دارای دو یونیت داخلی و خارجی مجزا هستند. برای نصب تجهیزات این دستگاه به سقف کاذب و کانال کشی نیاز است. یونیت خارجی در فضای بیرون ساختمان و یونیت داخلی درون سقف کاذب قرار می‌گیرد.

یونیت خارجی جریان مبرد را به طور مستقیم متراکم می‌کند و به سمت یونیت داخلی می‌فرستند. مبرد با دمای پایین با ورود به لوله‌های کویل یونیت داخلی، باعث کاهش دمای هوای عبوری از روی آن می‌شود. هوای خنک تولید شده توسط یونیت داخلی از طریق کانال کشی‌ها در سقف کاذب به فضا‌های مختلف ساختمان مورد نظر توزیع می‌شود.

» تفاوت چیلر و داکت اسپلیت

برای مقایسه چیلر و داکت اسپلیت لازم است، پروژه مشابه و متراژ مفید مشخصی را در نظر بگیریم.

با توجه به این موارد و بار برودتی ساختمان می‌توانیم ظرفیت دستگاه مورد نظر را مشخص کنیم. با توجه به ظرفیت دستگاه و تعداد فن کویل‌های مورد نیاز می‌توانیم هزینه هر یک را برآورد کرده و با هم مقایسه کنیم.

• مقایسه هزینه چیلر و داکت اسپلیت

یکی از مهم‌ترین مواردی که بین چیلر‌ها و داکت اسپلیت‌ها مقایسه می‌شود هزینه خرید تجهیزات و پیاده‌سازی آن‌ها است.

نمی توان هزینه هر کدام از این دستگاه‌ها را به طور دقیق گفت و با توجه به شرایط مختلف ممکن است هزینه‌های متفاوتی داشته باشد. ظرفیت دستگاه، تعداد فن کویل ها، کانال کشی‌ها و هزینه خود دستگاه مرکزی چیلر و داکت اسپلیت و مبرد‌های به کار رفته، متفاوت است.

به طور کلی می‌توان گفت هزینه خرید چیلر مرکزی و فن کویل ها تقریباً با هزینه خرید داکت اسپلیت برابر است. اما هزینه مینی چیلر‌ها به همراه Fan Coil می‌تواند دو برابر آن‌ها باشد.

• مقایسه دستگاه چیلر و داکت اسپلیت از لحاظ میزان برق مصرفی

در صورتی که از داکت اسپلیت و البته از مینی چیلر استفاده کنید، هزینه برق مصرفی هر کدام از واحد‌ها در ساختمان به طور مستقل محاسبه می‌شود. یعنی هر یک از ساکنین به اندازه‌ای که از دستگاه برودتی مورد نظر استفاده کرده‌اند هزینه می‌پردازند. بنابراین یکی از مزیت‌های داکت اسپلیت نسبت به چیلر مرکزی این مورد است. اگر چه ابزاری به نام ابزار اندازه‌گیری انرژی وجود دارد که با کمک آن می‌تواند سهم برق مصرفی هر واحد به واسطه استفاده از چیلر را مشخص کرد.

هزینه برق مصرفی مینی چیلر‌ها بیشتر از چیلر مرکزی و داکت اسپلیت است.

هزینه برق مصرفی چیلر در هر واحد ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر از دستگاه داکت اسپلیت است. اگر چه به طور کلی اگر بخواهیم در نظر بگیریم که چیلر مثلاً ۱۴ ساعت و در حالت تمام بار کار می‌کند، در این صورت هزینه برق مصرفی توسط داکت اسپلیت کمتر است. ولی چون در بیشتر ساعت‌های کارکرد چیلر، همه کمپرسور‌ها روشن نیستند مورد اول صدق می‌کند.

هر چقدر تعداد کمپرسور‌ها در این دستگاه‌ها کمتر باشد، میزان برق مصرفی کمتر است.

مقایسه چیلر و داکت اسپلیت از نظر سایر ویژگی‌ها

علاوه بر هزینه دو دستگاه و برق مصرفی، آن‌ها را از لحاظ امکان کنترل مستقل دما، محدودیت‌های نصب، آلودگی صوتی و محدودیت‌های اقلیمی مورد مقایسه قرار می‌دهند.

محدودیت مکان و تعداد نصب

توجه کنید که در ساختمانی که دارای متراژ زیادی است، یک دستگاه داکت اسپلیت جوابگو نخواهد بود. به ازای اضافه شدن هر یونیت داخلی یک یونیت خارجی هم باید نصب شود و این نه تنها هزینه بر است بلکه نیاز به فضای تعبیه بیشتری هم دارد. یونیت داخلی و خارجی باید در فاصله معینی از هم قرار بگیرد و فاصله آن‌ها از حداکثر مجاز بیشتر نشود؛ در غیر این صورت راندمان دستگاه کاهش پیدا کرده و فشار جریان مبرد افت پیدا می‌کند.

بنابراین برای نصب داکت اسپلیت‌ها محدودیت‌هایی وجود دارد. هر چه تعداد واحد‌های ساختمان بیشتر باشد و متراژ آن بزرگتر، این محدودیت بیشتر می‌شود. در حالی که نصب یک چیلر مرکزی و چند فن کویل به ازای هر یک از فضای‌های ساختمان این محدودیت‌ها را به دنبال ندارد.

تولید صدا

برای مقایسه دستگاه چیلر و داکت اسپلیت از نظر آلودگی صوتی می‌توان گفت صدای تولید شده توسط دستگاه داکت اسپلیت به مراتب بیشتر از فن کویل‌ها است. به خصوص اگر فن کویل‌ها به صورت سقفی توکار به کار رفته باشند. دلیل سر و صدای بیشتر داکت اسپلیت‌ها این است که از فن قوی‌تری برای توزیع بهتر هوا در اتاق‌ها استفاده می‌کنند. در نتیجه‌ی عملکرد این فن‌ها صدای بیشتری هم تولید می‌شود. با این حال فن کویل‌های کانالی که پرفشار هستند هم صدای زیادی دارند.

شرایط اقلیمی

در چیلر‌ها و مینی چیلر‌ها می‌توان مبرد‌های کم فشار به نام R134a را به کار برد. استفاده از مبرد‌های کم فشار این امکان را برای دستگاه برودتی ایجاد می‌کند که در مناطق گرمسیری هم کارکرد خوبی داشته باشد. بنابراین چیلر‌ها در گرم‌ترین شرایط اقلیمی هم می‌توانند بدون هیچ توقفی کار کنند. این در حالی است که اکثر داکت اسپلیت‌هایی که در بازار هستند دارای مبرد‌های پر فشار هستند. مبرد‌هایی تحت عنوان R507A، R22 و R410A که دارای فشار کاری بالایی هستند و انتخاب مناسبی برای مناطق گرم نیستند.

کنترل مستقل دما

در دستگاه داکت اسپلیت، این امکان وجود ندارد که بتوانید به طور مستقل دمای اتاق یا فضا‌های مختلف ساختمان را کنترل کنید. زیرا همه فضا‌های داخل ساختمان از طریق هوای خروجی تولید شده توسط یک یونیت تغذیه می‌شوند. بنابراین در صورت استفاده از داکت اسپلیت نمی‌توانید در هر فضایی از ساختمان دمای متفاوتی ایجاد کنید. فن کویل های چیلر این امکان را فراهم می‌کنند که بتوان دمای هر اتاق یا فضایی را با توجه به نیاز ساکنین کنترل کرد.

اگر چه سیستمی به نام VAV وجود دارد که با کمک آن می‌توان حجم هوای ورودی داکت اسپلیت به هر اتاق را تغییر داد و برای هر فضا کنترل دمای مستقل اعمال کرد. این کار هزینه بر است.

نتیجه گیری: تفاوت چیلر و داکت اسپلیت

در مطالب گفته شده دو سیستم سرمایشی ساختمانی یعنی دستگاه چیلر و دستگاه داکت اسپلیت را معرفی کردیم و مورد مقایسه قرار دادیم. همانطور که گفته شد اساس کار سیستم های تهویه مطبوع ایجاد هوای خنک به روش‌های مختلف و توزیع آن است. وجه مشترک چیلر آبی و داکت اسپلیت استفاده از سیالی به نام مبرد است. یکی از مواردی که در مقایسه دستگاه چیلر و داکت اسپلیت در نظر گرفته می‌شود هزینه کلی این دستگاه است که مورد بررسی قرار دادیم.

همانطور که گفته شد به طور کلی هزینه برق مصرفی دستگاه چیلر کمتر است. علاوه بر آن دستگاه چیلر سر و صدای کمتری دارد و پاسخگوی متراژ بزرگ نیز هست. چیلرها در شرایط گرمسیری می‌توانند بدون مشکل و توقف کار کنند.

داکت اسپلیت‌ها نیز مزیت‌هایی دارند که می‌توانید با مزیت چیلرها مقایسه کنید. به طور کلی و با توجه به نیاز مصرفی خود، متراژ ساختمان و محدودیت‌هایی که دارد، اقلیم آب و هوایی و برآورد هزینه‌ها، می‌توانید اقدام به خرید دستگاه داکت اسپلیت یا خرید دستگاه چیلر نمایید و از یک سیستم تهویه مطبوع مناسب بهره ببرید.

اگر شما نیز این دو دستگاه را مورد بررسی قرارداده اید و نظری در مورد تفاوت چیلر و داکت اسپلیت دارید، از قسمت نظرات آن را ارسال کنید.